Ήταν 31 Ιανουαρίου του 1996, όταν το πανελλήνιο «πάγωσε» από μια πρωτοφανή αεροπορική τραγωδία που θα έμενε ανεξίτηλη στην μνήμη ακόμα και 27 χρόνια μετά.
Τραγικοί πρωταγωνιστές οι αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού Παναγιώτης Βλαχάκος, Χριστόδουλος Καραθανάσης και Έκτορας Γιαλοψός οι οποίοι ήταν το μοιραίο πλήρωμα του ελικοπτέρου Augusta Bell 212, το οποίο απογειώθηκε ξημερώματα από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να πετάξει πάνω από την βραχονησίδα Ίμια καταγράφοντας την τουρκική παρουσία στην περιοχή μιας και τότε βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη η λεγόμενη «κρίση των Ιμίων».
27 χρόνια έχουν συμπληρωθεί από τότε και κανείς δεν έχει ξεχάσει τι συνέβη εκείνο το μοιραίο πρωινό. Πολλοί περισσότερο οι σύζυγοι των τριών ηρώων. Οι γυναίκες άνοιξαν την καρδιά τους και μοιράστηκαν τις οδυνηρές αναμνήσεις στην εκπομπή «365 στιγμές» της ΕΡΤ.
«Το μόνο που είναι καλό είναι ότι οι Έλληνες θυμούνται ακόμη το γεγονός» τόνισε η Ειρήνη Ζωγραφάκη, τότε σύζυγος του υποπλοίαρχουν Χρήστου Καραθανάση, η οποία εμφανίστηκε πεπεισμένη ότι το πλήρωμα τριών ανδρών του ελικοπτέρου γνώριζε ότι πήγαινε ουσιαστικά σε «αποστολή αυτοκτονίας». Η ίδια θυμάται πως του είχε πει «αυτή είναι η δουλειά σου και πρέπει να πας» αν και όπως ανέφερε «ήταν κάποιος άλλος υπηρεσία και επειδή βούιζε το σταθερό του (σ.σ. άλλου) πήραν τον Χρήστο».
Σε ταξίδι ήταν και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός και «δεν έπρεπε να πάει ξανά» σύμφωνα με την τότε σύζυγό του, Λεμονιά Κότογλου.
Η Ματίνα Αναγνωστοπούλου, τότε σύζυγος του υποπλοίαρχου, Παναγιώτη Βλαχάκου,ανέφερε πως δεν του είπε ποτέ να μην πάει. Ωστόσο, η ίδια ανακαλεί πάντα στην μνήμη της τη φράση του τότε πεθερού της: «ήταν ανάγκη να σκοτωθεί το παιδί το δικό μου για να γκριζαριστεί το Αιγαίο;».
Πώς έμαθαν το τραγικό νέο
Η Ειρήνη Ζωγραφάκη ετοιμαζόταν για δουλειά, όταν χτύπησε το τηλέφωνο από τον πατέρα της, ρωτώντας την σε ποιο πλοίο ήταν ο άνδρας της εκείνη την νύχτα. Ο ίδιος την επισκέφτηκε στην δουλειά και της είπε τα νέα που δεν τα είχε μάθει από κανέναν άλλο.
«Από την τηλεόραση έμαθα το συμβάν» θυμάται και η Λεμονιά Κότογλου, συμπληρώνοντας πως «δεν χρειαζόταν καν να ακούσω το όνομά του».
Η Ματίνα Αναγνωστοπούλου υποψιασμένη από τον πρώην πεθερό της δεν είχε διαφορετική μεταχείριση, καθώς «μέσα στο ταξί, άκουσα και το όνομα» επισημαίνει, οδεύοντας εκείνο το πρωί και μετά τα γεγονότα, προς τον Πειραιά.
Την επόμενη ημέρα η σωρός του Χριστόδουλου Καραθανάση, η οποία εντοπίστηκε πρώτη, φτάνει στην Αθήνα και την παραλαμβάνει η σύζυγός του, Ειρήνη Ζωγραφάκη, στην οποία ειπώθηκε ότι «μέχρι εδώ είναι τα έξοδα του Ναυτικού, από εδώ και πέρα είναι δικά σας». Τις επόμενες ώρες η κρίση αποκλιμακώνεται και μεσολαβεί μια εβδομάδα μέχρι να εντοπιστούν τελικά οι σωροί του Παναγιώτη Βλαχάκου και του Έκτορα Γιαλοψού.
Το χρονικό και η απόρρητη έκθεση
Τα Χριστούγεννα του 1995 το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε στα Ίμια, αρνούμενο την ελληνική βοήθεια, λέγοντας ότι βρίσκεται εντός τουρκικής περιοχής.
Ακολουθεί ένας αόρατος διπλωματικός «πόλεμος» μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας μέχρι τις 20 Ιανουαρίου του 1996, οπότε η ελληνική πλευρά καθιστά γνωστές τις τουρκικές αιτιάσεις, δηλαδή την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στα Ίμια, με τον τότε Δήμαρχο Καλύμνου, Δημήτρη Διακομιχάλη και τρία ακόμη άτομα να αποβιβάζονται στις 25 του μήνα στη βραχονησίδα, υψώνοντας την ελληνική σημαία.
Η έπαρση της ελληνικής σημαίας γίνεται το κατεξοχήν θέμα στον τουρκικό τύπο και δυο μέρες μετά Τούρκοι δημοσιογράφοι καταφθάνουν με ελικόπτερο στα Ίμια, υψώνοντας την τουρκική σημαία.
Την επομένη, στις 28 του μήνα περιπολικό του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού υποστέλλει την τουρκική σημαία και το ίδιο βράδυ βατραχάνθρωποι των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων αποβιβάζονται στη βραχονησίδα, προς φύλαξη της ελληνικής σημαίας.
Τις πρώτες ώρες της 31ης Ιανουαρίου του 1996, μέλη των τουρκικών ειδικών δυνάμεων αποβιβάζονται στην Μεγάλη Ίμια. Τότε ξεκινούν τα τηλεφωνήματα στα σπίτια των τριών ηρώων και στις 5.30 το πρωί το ελικόπτερο απογειώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο», για να καταμετρήσει τους τούρκους κομάντος που είναι πάνω στη βραχονησίδα. Κάνει τέσσερις κύκλους πάνω από τα Ίμια και καταγράφει την τουρκική παρουσία, αλλά στη διαδρομή της επιστροφής προς τη φρεγάτα, το ελικόπτερο πέφτει.
Δύο χρόνια μετά την πτώση του ελικοπτέρου, η Ματίνα Αναγνωστοπούλου καταθέτει εγγράφως αίτημα στο Πεντάγωνο, ζητώντας να έχει πρόσβαση στην απόρρητη μέχρι σήμερα έκθεση για το συμβάν.
Μετά το μνημόσυνο των 40 ημερών, ο τότε Αρχηγός ΓΕΝ, Λεωνίδας Παληογιώργος καλεί τις τρεις συζύγους στο Πεντάγωνο και τις διαβεβαιώνει πως το ελικόπτερο «δεν το ρίξανε» και ότι «δεν υπήρχε πουθενά καμία σφαίρα».
Σύμφωνα με την Ματίνα Αναγνωστοπούλου, «το ελικόπτερο δεν έπεσε ούτε με λάθος, ούτε με τον καιρό. Θεωρώ ότι οι κομάντος φοβηθήκανε και το πυροβόλησαν με δική τους πρωτοβουλία και χωρίς να έχουν λάβει σχετική εντολή από την Τουρκία».