Το πείραμα της επανένωσης
Ο σκύλος όχι μόνο είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, αλλά μάλλον δακρύζει και από χαρά όταν τον ξαναβλέπει, όπως αναφέρει καινούργια έρευνα από την Ιαπωνία.
Ειδικότερα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα σκυλιά δακρύζουν όταν επανενώνονται με τους ιδιοκτήτες τους και μάλιστα το «χαρωπό» κλάμα τους φαίνεται να συνδέεται με τα επίπεδα της «ορμόνης του συναισθηματικού δεσίματος», της ωκυτοκίνης.
«Αυτή είναι η πρώτη αναφορά που αποδεικνύει ότι το θετικό συναίσθημα διεγείρει την έκκριση δακρύων σε ένα ζώο πέρα από τον άνθρωπο, και ότι η ωκυτοκίνη λειτουργεί στην έκκριση δακρύων», σημείωσε η επιστημονική ομάδα.
Και η σχέση είναι αμφίδρομη: στη δημοσίευσή τους στο περιοδικό Current Biology, οι ερευνητές περιγράφουν πώς η οπτική επαφή μεταξύ ανθρώπων και σκύλων ενθαρρύνει τους ανθρώπους να φροντίζουν τα τετράποδα, ενώ το βλέμμα ενός σκύλου μπορεί να προκαλέσει απελευθέρωση ωκυτοκίνης και στον οργανισμό του ιδιοκτήτη του. Οι σκύλοι έχουν επίσης αναπτύξει την ικανότητα να σηκώνουν τα «εσωτερικά φρύδια» τους, ένα χαρακτηριστικό που, όπως λένε οι επιστήμονες, ωθεί συναισθηματικά τους ανθρώπους να τους φροντίζουν.
Τώρα, διαπιστώνουν ότι και τα δάκρυα μπορεί να έχουν παρόμοια επίδραση.
Η ιδέα και το πείραμα
«Έχω δύο κανίς και είχα ένα θηλυκό που είχε γεννήσει πριν από έξι χρόνια», εξηγεί στον Guardian ο καθηγητής Takefumi Kikusui, συν-συγγραφέας της έρευνας που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Azabu. Παρατηρώντας ότι το πρόσωπό της σκυλίτσας ήταν πιο απαλό από το συνηθισμένο όταν θήλαζε τα κουτάβια της, ο Kikusui συνειδητοποίησε ότι τα μάτια της ήταν πιο υγρά, δακρυσμένα.
«Αυτό μου έδωσε την ιδέα ότι η ωκυτοκίνη μπορεί να εντείνει τη ροή δακρύων», είπε. «Είχαμε παρατηρήσει προηγουμένως ότι η ωκυτοκίνη απελευθερώνεται τόσο στα σκυλιά όσο και στους ιδιοκτήτες όταν αλληλεπιδρούν. Έτσι πραγματοποιήσαμε ένα πείραμα επανένωσης».
Στο πρώτο στάδιο του πειράματος, η ομάδα καταμέτρησε τον όγκο των δακρύων που παρήγαγαν 18 σκύλοι όταν βρίσκονταν στο οικείο περιβάλλον του σπιτιού τους μαζί με τον ιδιοκτήτη τους, χρησιμοποιώντας το τεστ Schirmer. Αυτό περιλαμβάνει την τοποθέτηση μιας ειδικής λωρίδας πίσω από το κάτω βλέφαρο την υγρασία σε αυτή τη λωρίδα.
Η ομάδα συνέκρινε αυτόν τον όγκο δακρύων με τον αντίστοιχο που παράγεται μέσα στα πρώτα πέντε λεπτά της επανένωσης των σκύλων με τους ιδιοκτήτες τους, μετά από «χωρισμό» άνω των πέντε ωρών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα σκυλιά παρήγαγαν σημαντικά μεγαλύτερο όγκο δακρύων αφότου επανενώθηκαν με τους ιδιοκτήτες τους, συγκριτικά με τις ώρες που περιπλανιόντουσαν στο σπίτι μόνα τους. Η αύξηση στα δάκρυα αυτή δεν παρατηρήθηκε, ωστόσο, όταν 20 σκύλοι επανενώθηκαν με έναν οικείο άτομο που δεν ήταν ο ιδιοκτήτης τους.
Ένα πρόσθετο πείραμα στο οποίο συμμετείχαν 22 σκύλοι έδειξε ότι η χορήγηση ωκυτοκίνης στα μάτια τους αύξησε τον όγκο των δακρύων που παρήγαγαν – αποτέλεσμα που δεν παρατηρήθηκε όταν χρησιμοποιήθηκε ένα άλλο διάλυμα χωρίς ωκυτοκίνη.
Στη συνέχεια, η ομάδα παρουσίασε σε 74 συμμετέχοντες δέκα φωτογραφίες πέντε σκύλων, που απεικόνιζαν κάθε ζώο είτε με υγρά μάτια, είτε χωρίς, και τους ζήτησε να αξιολογήσουν σε μια κλίμακα από το ένα έως το πέντε, πόσο πολύ ήθελαν να αποφύγουν ή να φροντίσουν το ζώο. Ο Kikusui δήλωσε ότι τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν ότι τα σκυλιά με δακρυσμένα μάτια κέρδιζαν 10% έως 15% περισσότερους ανθρώπους που έλεγαν ότι θα ήθελαν να τα φροντίσουν. Αυτό, λέει η ομάδα, υποδηλώνει ότι τα δακρυσμένα μάτια των σκύλων προκαλούν τέτοια συναισθήματα στους ανθρώπους.
Οι ερευνητές προσθέτουν ότι σε αντίθεση με άλλα ζώα, οι σκύλοι έχουν αποκτήσει ικανότητες επικοινωνίας υψηλού επιπέδου με τους ανθρώπους χρησιμοποιώντας την οπτική επαφή.
«Μέσω αυτής της διαδικασίας, τα δάκρυά τους μπορεί να παίζουν ρόλο στην πρόκληση συναισθημάτων προστατευτικής συμπεριφοράς και φροντίδας από τους ιδιοκτήτες τους», γράφουν, σημειώνοντας ότι αυτή η αλληλεπίδραση μπορεί να εμβαθύνει τις αμοιβαίες σχέσεις και το δέσιμο μεταξύ των ανθρώπων και των σκύλων τους.
Αλλά ο Kikusui επισήμανε ότι ενώ η ομάδα διαπίστωσε πως οι σκύλοι δακρύζουν περισσότερο κατά τη διάρκεια των επανενώσεων με τους ιδιοκτήτες τους, παραμένουν ερωτήματα.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν οι σκύλοι δακρύζουν περισσότερο κατά τη διάρκεια μιας επανένωσης σκύλου-σκύλου. Δεν γνωρίζουμε επίσης πώς τα σκυλιά χρησιμοποιούν τα δάκρυα για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Πρέπει να αποσαφηνίσουμε την κοινωνική λειτουργία των δακρύων στους σκύλους».