Άγιος Παΐσιος: Μεγαλόφρων εν ύβρει θρασυκάρδιος. (Εκείνος που έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτόν του, είναι αλαζονικός, θρασύς και σκληρός στην καρδιά). (Παροιμίες 21,4)
Η αυτοπεποίθηση είναι ο μεγαλύτερος και χειρότερος εχθρός μας, γιατί μας τινάζει ξαφνικά αλύπητα στον αέρα και μας αφήνει δυστυχισμένους στους δρόμους.
Όταν ο άνθρωπος έχει αυτοπεποίθηση, δένεται και δεν μπορεί να κάνει τίποτε ή παλεύει μόνος του. Τότε, επόμενο είναι να νικηθεί από τον εχθρό ή να αποτύχει και να συντριβή το εγώ του. Ο Καλός Θεός, πολλές φορές οικονομάει πολύ σοφά να δούμε και την Θεία Του επέμβαση και την αποτυχία που είχαμε με την αυτοπεποίθησή μας. Το να πιστεύει κάποιος στον εαυτό του έχει ή εγωισμό ή δαιμονισμό.
Όποιος δεν εμπιστεύεται στο Θεό, αλλά με αυτοπεποίθηση στον εαυτόν του χτίζει με κοσμική φαντασία, αυτός χτίζει στα μπάζα από σκουπίδια και αργά ή γρήγορα, θα σωριαστεί και θα σωριάσει και αυτόν και αυτούς που στεγάζει.
Όταν ο άνθρωπος δεν βάζει σε όλα μπροστά τον Θεό, αλλά λέει: «εγώ μόνος μου θα κάνω αυτό, εγώ με τις δικές μου δυνάμεις θα κάνω εκείνο», τότε και τα μούτρα του τρώει και τίποτε δεν κάνει.
Μην έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Η αυτοπεποίθηση είναι εμπόδιο στη Θεία Χάρη. Όταν αναθέτουμε τα πάντα στο Θεό, τότε Αυτός «υποχρεώνεται» να μας βοηθήσει. Είναι μεγάλο πράγμα η εμπιστοσύνη στον Θεό!
Αν γνωρίσεις τον εαυτόν σου, θα δεις, ότι δεν έχεις τίποτε δικό σου και τίποτε δεν μπορείς να κάνεις χωρίς την βοήθεια του Θεού. Αν λοιπόν καταλάβεις, πως ό,τι καλό κάνεις είναι από τον Θεό και όσες χαζομάρες κάνεις είναι δικές σου, τότε θα πάψεις να έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτόν σου και θα απαλλαγείς από την αυτοπεποίθηση.
Ο Χριστός ζητούσε πρώτα την πίστη στην δύναμη του Θεού και ύστερα έκανε το θαύμα. «Αν πιστεύεις στην δύναμη του Θεού, θα γιατρευτείς» (Ματθ. 9,29), έλεγε. Όχι όπως λένε λανθασμένα μερικοί σήμερα: «Ο άνθρωπος έχει δυνάμεις και αν πιστεύει στις δυνάμεις του, μπορεί να κάνει τα πάντα. «Να πιστεύεις» δεν λέει και το Ευαγγέλιο; Συμφωνούμε επομένως». Ναι, ο Χριστός έλεγε «πιστεύεις;», αλλά εννοούσε: «Πιστεύεις στον Θεό; Πιστεύεις ότι μπορεί ο Θεός;». Ζητούσε την διαβεβαίωση του ανθρώπου ότι πιστεύει στον Θεό και τότε βοηθούσε. Πουθενά το Ευαγγέλιο δεν λέει να πιστεύω στον εγωισμό μου, αλλά να πιστεύω στον Θεό, ότι μπορεί ο Θεός να με βοηθήσει, να με θεραπεύσει. Αυτοί όμως τα παίρνουν ανάποδα και λένε: «Ο άνθρωπος έχει δυνάμεις και πρέπει να πιστεύει στον εαυτό του». Το να πιστεύει κανείς στον εαυτό του έχει ή εγωισμό ή δαιμονισμό.
Είναι μερικοί που λένε: «Άμα πιστέψεις ότι θα γίνει έτσι, θα γίνει». Αυτό είναι πίστη στον εαυτό τους, αλλά πίσω από τον εαυτό τους είναι το ταγκαλάκι. Κάνουν θεό τον εαυτό τους και απογυμνώνονται από την Θεία Χάρη. Με κάτι τέτοιες θεωρίες, κοιτάζουν να ξεγελάσουν τον κόσμο.
Μια φορά ήταν να μου πάρουν αίμα. Ήταν τέσσερις γιατρέσσες. Έρχεται η πρώτη, με παίδεψε• δεν μπόρεσε να βρει φλέβα. Έρχεται η δεύτερη, τα ίδια. Έρχεται η τρίτη, που ήταν και ειδικευμένη σε αυτό, τίποτε. Εκείνη την ώρα περνούσε και η τέταρτη γιατρέσσα. Είδε που με παίδευαν και ήρθε να δοκιμάσει και αυτή. Έκανε πρώτα τον σταυρό της και αμέσως βρήκε φλέβα, γιατί ζήτησε την βοήθεια του Θεού. Οι άλλες κατά κάποιον τρόπο, είχαν εμπιστοσύνη μόνο στον εαυτό τους…